က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကောန်ဂကူမန် နာဲချေတ်သိုင်ဝွံ က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသၞာံ (၁၆-၁၀-၁၈၉၉) ဇရေင်မိမၜါ မၞုံယၟုနာဲအိုင်ဒေါန် ကေုာံ မိမျမေ ပ္ဍဲကွာန်ကဒဵုကအ်နှာတ် ပွိုင်မတ်မလီု၊ ညးဝွံ ပၞောဝ်ကဵုကောန်တြုံ(၃)တၠဂှ် ဒှ်ကောန်မရနုက်ကဵုလဒေါဝ်ရ။ အဝဲဍောတ်သွတ် ကတ်ပညာ ဘာတန်သဇိုင်မူလ စနူကဵုဘာအလဵုသဳ ပ္ဍဲကွာန်ကဒဵုကအ်နှာတ် စဵုကဵုအံင်တန်စတုတ္တတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၁၁) ဆက်တိုန်ဘာတန်သၠုင် ပြံင်စိုပ်ဘာအလဵုသဳ လ္တူဍုင်မတ်မလီုရ၊ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၁၆)ဂှ် အံင်အာဂုဏ်တၟေင် တန်သတ္တမတုဲ ကလိဂွံလာပ်ကတ်ဗ္တောန်ပညာ သကဝ်ဠာရှေပ်ရ။ နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၁၉) ဂှ် အံင်အာ (၁၀) တန် နူကဵု(၈)ဘာသာဂှ် ကလိဂွံဂုဏ်တၟေင် (၇)ဘာသာတုဲ သွက်ဂွံတိုန်ဘာကဝ်လိက်ဂှ် ထပ်ဂွံလာပ်ကတ်ဗ္တောန်ပညာ သကဝ်ဠာရှေပ်ပၠန်၊၊
ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၂၁) ပ္ဍဲကဵုဘာကဝ်လိက် တန်ဥပစာဂှ် သင်္ချာ၊ ဓာတုဗေဒ၊ ရူပဗေဒ ပိဘာသာဂှ် ထပ်ကလိဂွံဂုဏ်တၟေင်ပၠန်တုဲ သွက်ဂွံဆက်တိုန်ကဝ်လိက်ကဆံင်လ္တူဂှ် ညးထပ်ဂွံလာပ်ကတ်ဗ္တောန်ပညာ သကဝ်ဠာရှေပ်ပၠန်ရ။ \n (၁၉၂၃) ဂှ် ကလိဂွံတဆိပ်ကြာသိပ္ပံ ကဆံင်ဂုဏ်တၟေင်ဓာတုဗေဒဂှ် ညးထပ်ကလိဂွံရ၊၊ အခိင်ကာလလုပ်သွဟ်လိက် သွက်တဆိပ်ကြာသိပ္ပံဂှ် အလုံမွဲအတန် ကလိဂွံစၟတ်ဂၠိုင်အိုတ်တုဲ သီုကလိဂွံတဆိပ်ကြာထဝ် သီုကလိဂွံ လာပ်ထံက်ပင်အာကတ်ပညာဍုင်မ္ၚးရ။
နူ ၁၉၂၃ စဵုကဵု ၁၉၂၆ ဂှ် ညးဆက်တိုန်ဘာပ္ဍဲဍုင်အေန္ဂလာန် ပ္ဍဲအေန်ပဳရဳယျာကဝ်လိက်ရ။ နူ ၁၉၂၆ စဵုကဵု ၁၉၂၈ ဂှ် ညးကၠောန်ကမၠောန်သုတေသန ပ္ဍဲကဵုပညာ ဓာတုဗေဒ ဂှ်တုဲ ကလိဂွံတဆိပ်ကြာဒဳဂရဳ (D.I.C, A.R.C.S ကေုာံ F.C.S ) နူကဵုတက္ကသဵု ဍုင်လာန်ဒါန်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၂၈ ဂိတု အံက်ဒဝ်ဗါ ဂှ် နာဲချေတ်သိုင်ကလေင်စဴစိုပ်ကၟိန်ဍုင်ဗၟာတုဲ ပ္ဍဲတက္ကသဵုဍုင်လ္ဂုင် ဌာနဓာတုဗေေဂှ် နဒဒှ် အ္စာသုတေသန မရနုက်ကဵု(၂) စဵုကဵုစိုပ် ၁၉၃၀ ဂှ် ညးရေင်တၠုင်ကေတ်ကၠုင်တာလျိုင်ရ။
ပေဲါလှာဲဂတးလညာတ် စပ်ကဵုဓာတုဗေဒ အလုံလိုက်မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဍုင်အမေရိကာန် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၅၂ ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါဂှ် နူကဵုစၞးကၟိန်ဍုင်ဗၟာ နာဲချေတ်သိုင်တိုန်စိုပ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၅၆ ဂှ် နူကဵုစၞးအလဵုသဳကၟိန်ဍုင် မၞုံသ္ကိုပ်သ္က ဝန်ဇၞော် နာဲချေတ်သိုင်တုဲ တိတ်တရဴပရေင်ဆာန်ကၟိန် အာစိုပ်ဍုင်ကြုက်တုဲ ပ္ဍဲလၟာ်တရဴကလေင်စဴဂှ် အာစိုပ်ဍုင်ဗဳယေပ်နာမ်ကီုရ၊၊
ပ္ဍဲ သၞာံ ၁၉၅၀ ဂှ် နူကဵုအလဵုသဳကၟိန်ဍုင် ဇိုန်နှင်ကဵု တဆိပ်ကြာ (သီရိပျံချီဘွဲ့)နွံရ၊ ပ္ဍွဲသၞာံ ၁၉၈၀ ခေတ် သဝ်ရှေဝ်လေတ် နူကဵုဂံင်ဇြဳအလဵုသဳကၟိန်ဍုင် ဇိုန်နှင်ကုနာဲချေတ်သိုင် နိုင်ငံဂုဏ်ရည်ဘွဲ့ (ပထမအဆင့်)နွံရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၅၈ လက်ထက် ဂဥုပ်ဗိုလ်နေဝေန် ဒက်ပ္တန်အလဵုသဳမင်သ္ၚိဂှ် နဒဒှ်ဝန်ဇၞော် ပ္ဍဲဌာနသၟာကမၠောန်ကီု ပရေင်ယေန်သၞာင်ကီု နာဲချေတ်သိုၚ်ယိုက်ဂၠေင်ရေင်တၠုင်လဝ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၆၀ ဂိတု ဨဗြဝ် (၄) ဂှ် အလဵုသဳမင်သ္ၚိ အာယုက်အိုတ်အာတုဲ စိုပ်လက်ထက်ဝန်ဇၞော်ဥူနုဂှ် မန်နာဲချေတ်သိုင် မွဲဟာန်ကေုာံ တၠပညာဗၟာတြေံဂမၠိုင် ဂွံဒုင်အပ်ပြာပ်ကဵုကဆံင် နဒဒှ်မၞိဟ်ကဵုကသပ်ကုဝန်ဇၞော်ဂမၠိုင်ရ၊၊ မွဲအဆက်ဂှ် ပ္ဍဲ ၁၉၆၂ ဂိတုမာချ်(၂) အလဵုသဳပၠန်ဂတးမံက်တိုန်ကၠုင်တုဲ အယုက်ကမၠောန်ညးတံအိုတ်အာရ။
နာဲချေတ်သိုင်ဝွံ ဒှ်ညးမစိုန်သကီု ပ္ဍဲကဵု ပရေင်မၞိဟ်၊ ပရေင်ဘာသာ၊ ပရေင်ပညာ၊ ပရေင်ဂကောံ မွဲတၠရ၊ နဒဒှ်ကောန်ဂကောံ ဂေါပက ကျာ်စေတဳလ္ဂုင်ကီု၊နဒဒှ် ဥက္ကဌ ဂကောံသုတေသနကၟိန်ဍုင်ဗၟာ (၁၉၇၄-၁၉၈၂)ကီု၊ နဒဒှ် ဒု-ဥက္ကဌ ပရေင်ကောပ်ကာဲ ဘာတန်သၠုင်ပ္ဍဲၝောံဍုင်မွဲတၠကီု၊ နဒဒှ်ဥက္ကဌကမ္မတဳ ရုင်ဂဥုဲဇဳဝိတဒါနမွဲတၠကီု၊ နဒဒှ်ဥက္ကဌ ဗော်သွးမန်ကီု ညးရေင်တၠုင်ကၠုင်လဝ်ရ။ \n နာဲချေတ်သိုင်ဝွံ ပ္ဍဲ၁၉၃၆ဂှ် စှ်ေဒၞဲါအိန်ထံင်ကဵု မိလှမျေတ်(ကောန်စဴနာဲအံက်)တုဲ ကလိဂွံကောန်ဇာတ်(၃) မၞုံယၟု မံင်မံင်သိုင် (မောင်မောင်သောင်း)၊ မာံသဟံသာ၊ မာံနေတ္တာ တံရ၊ကောန်ဍောတ်အိုတ် မာံနေတ္တာဂှ် စုတိအာနူဍောတ်တ်ရ။ ဥက္ကဌဇၞော် နာဲချေတ်သိုင် ကေုာံသမ္ဘာ မိလှမျေတ် မံင်တန်တဴမွဲစွံ ကုကောန်ညးမာံဟံသာပ္ဍဲသ္ၚိညး လ္တူဍုင်လ္ဂုင်ပွိုင်ဍုင်တာမွဲ၊ ဂၠံင်နာတ်မံက်စၟတ်၂၀၊ သံလွေန်မျာင် စနူ၁၉၃၂ စဵုကဵုအခိင်လၟုဟ်ရ၊၊
နာဲချေတ်သိုၚ်ဝွံ ပ္ဍဲဂြဝ်ညး ဟီုဂးသုင်စောဲတဴရမျှာင်မန်မွဲဟေင်ရ။ ညးဝွံ ပ္ဍဲ ၁၉၈၇ ဂိတုဂျူလာဲ သၟတ်တ္ၚဲ ၉ ဂှ် မၞုံအယုက်(၈၇) ကလိလောန်စဴအာရ။
နိဿဲ မွန်သမိုင်း (FB)
Credit:နိုင်မောင်မောင်သောင်း"
0 comments:
Post a Comment